Ściema- podchwytliwe no nie ? Iluzja a kłamstwo.

Zawsze mówili, że cierpienie daje najlepsze efekty tworzenia, pobudza nas do głębszej refleksji i wyzwala ukryte pokłady siły. To właśnie w chwilach trudnych i pełnych bólu rodzą się najpiękniejsze i najważniejsze dzieła, które przetrwają próbę czasu i przypominają o naszej wytrwałości. Cierpienie, choć bolesne, staje się więc źródłem inspiracji i motywacji do pokonywania własnych słabości, pozwalając nam odkrywać nowe możliwości i rozwijać się na każdym kroku.

Ostatni czas w moim życiu to okres niezwykle intensywny i pełen wyzwań. Stoję na rozdrożu, czując, jak ciężkie decyzje ciążą na moich barkach, a jednocześnie odczuwam silne rozdarcie między stagnacją a możliwością rozwoju. Czuję, jak powoli zamykam się w strefie komfortu, choć sama ona nie daje mi wewnętrznej satysfakcji ani poczucia spełnienia. To jakby krok w tył, mimo że tak bardzo pragnę iść naprzód, odkrywać nowe ścieżki i wyzwania.  

W tym wszystkim  pojawił się w moim życiu ósmy kolor tęczy —Dexter

I Wiecie zaczynam dostrzegać świat z innej perspektywy, bardziej świadomie, bardziej emocjonalnie. Bycie zakochanym, choć może bardziej świadomym, okazało się dla mnie cudownym doświadczeniem, które odświeżyło mój świat. Ku mojemu zaskoczeniu, odkryłem, że wiele rzeczy, które wcześniej wydawały się nierealne w tym świecie  lub odległe, teraz stają się rzeczywistością. To, co się dzieje, to dla mnie jak powiew świeżości, jak powrót do życia, którego od dawna pragnąłem.  

Jestem całkowicie szczery jak dziecko — bez maski, bez ukrywania uczuć, pełen nadziei i niepokoju jednocześnie. Czuje się tak bezpiecznie w tej relacji, że wszystkie moje mechanizmy obronne zdają się zanikać, a ja otwieram się na pełnię zaufania i zaangażowania. Jednak z tym otwarciem pojawiła się też myśl, która zaczęła wirować w mojej głowie — iluzja. Zastanawiam się, czy to, co się dzieje, nie jest tylko chwilowym zbiegiem okoliczności, czy może to wszystko zaraz się skończy i zostanę sam. Ten wewnętrzny dialog, pełen nadziei i obaw, towarzyszy mi od jakiegoś czasu i zmusza do głębokiej refleksji nad Kłamstwem i Iluzją w związkach.

Iluzja w związku partnerskim to często niebezpieczna iluzja idealnego obrazu partnera lub relacji, którą wyobrażamy sobie jako doskonałą. Taka iluzja może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji, zarówno emocjonalnych, jak i praktycznych.

Według psychologa Johna Gottmana, iluzje mogą zakłócać autentyczną komunikację i zaufanie, co jest fundamentem zdrowego związku. Gdy partnerzy żyją w iluzji, unikają konfrontacji z rzeczywistością, co może prowadzić do narastających rozczarowań, frustracji i braku satysfakcji.

Literatura psychologiczna podkreśla, że iluzja działa jak filtr, przez który postrzegamy partnera, albo związek często wyolbrzymiając jego pozytywne cechy i minimalizując wady. Psycholog Erich Fromm w swojej książce „Ucieczka od wolności” zwraca uwagę na to, że ludzie często idealizują swoje relacje, aby uniknąć konfrontacji z własnymi lękami i niepewnościami. To zjawisko można zaobserwować także w teorii przywiązania, gdzie osoby z unikającym stylem przywiązania mogą tworzyć wyidealizowane obrazy partnerów, aby utrzymać dystans emocjonalny i chronić się przed odrzutem. Tylko czy ochrona samych siebie jest zła ? 

Szukając ciekawych przykładów zabrnąłem w sztukę  i literaturę w które również można znaleźć przykłady iluzji w relacjach. Na przykład w „Dżungli” Henryka Sienkiewicza, bohaterowie często żyją w wyidealizowanych wizjach miłości, które kończą się rozczarowaniem. Z kolei w filmie „American Beauty” reżysera Sama Mendesa, postaci przeżywają iluzję idealnego życia i szczęścia, co prowadzi do tragicznych skutków, gdy ich wyobrażenia zostają skonfrontowane z rzeczywistością.

Robert Sternberg, w swojej teorii miłości, wskazują na konieczność równowagi między idealizacją a akceptacją rzeczywistości, aby budować trwałe i satysfakcjonujące relacje. Przesadna iluzja może bowiem prowadzić do „miłości idealnej”, która nigdy nie istnieje, a jej utrzymywanie jest wyczerpujące i niezdrowe.

Artysta Salvador Dali w swoich surrealistycznych dziełach często przedstawiał iluzje i złudzenia, co można interpretować jako próbę zgłębienia ludzkiej psychiki i jej skłonności do tworzenia wyidealizowanych obrazów. Dali wykorzystywał motywy iluzji, aby pokazać, jak nasze wyobrażenia mogą odbiegać od rzeczywistości i prowadzić do nieporozumień.

Tak więc jestem świadomy iż iluzja w związku jest złożonym zjawiskiem, które może zakorzeniać się zarówno w psychice jednostki, jak i w kulturze. Zrozumienie tego mechanizmu, poprzez badania psychologiczne i refleksję artystyczną, może pomóc w budowaniu bardziej autentycznych i satysfakcjonujących relacji partnerskich.

Tak więc lecimy dalej.

Co gorsze iluzja czy Kłamstwo ?

W młodości oglądałem serial "Nikita". W ostatnim odcinku Nikita pokonała swojego oprawcę, używając jego własnej broni, tworząc iluzję. Wtedy padały głębokie słowa: "Wiesz, co gorsze od kłamstwa? Iluzja." 

Kłamstwo to fakt, choć nieprawdziwy, czyli coś, co można udowodnić lub obalić. Iluzja natomiast to możliwość dostosowania rzeczywistości do własnej wizji, wyobrażenia czyiś pragnień. To zakres możliwego poruszania się w wyobraźni i percepcji, w którym rzeczywistość może być modyfikowana, zmieniana, ukrywana lub wyolbrzymiana. 

Iluzja daje wolność od ograniczeń faktów, pozwala na tworzenie własnych wersji świata, w które można uwierzyć lub które można manipulować. W kontekście serialu i tego wyznania, iluzja jest narzędziem potężniejszym od kłamstwa, bo pozwala nie tylko na ukrycie prawdy, ale także na jej kreację i manipulację w najpełniejszym tego słowa znaczeniu.

Iluzja jest często postrzegana jako bardziej niebezpieczna niż kłamstwo, ponieważ działa głęboko na poziomie percepcji, wyobraźni i emocji, kształtując nasze postrzeganie rzeczywistości w sposób, który może być trudny do odwrócenia. W przeciwieństwie do kłamstwa, które można wykryć i obalić poprzez dowody i otwartą rozmowę, iluzja utrzymuje nas w błędnym przekonaniu, że coś jest prawdziwe, mimo że jest to jedynie wyobrażenie lub złudzenie.

Psycholog Daniel Goleman, autor koncepcji inteligencji emocjonalnej, zwraca uwagę, że iluzje mogą prowadzić do trwałych rozczarowań i utraty zaufania, ponieważ opierają się na nieprawdziwych przekonaniach, które mogą zostać zbudowane na podstawie naszych własnych wyobrażeń, a nie obiektywnych faktów (Goleman, 1995). Goleman podkreśla, że iluzje mogą wywoływać silne emocje, takie jak nadzieja czy oczekiwania, które potem mogą zostać brutalnie zniszczone przez konfrontację z rzeczywistością, co prowadzi do głębokiego rozczarowania i cierpienia.

Filozof i psycholog Erich Fromm pisał, że iluzje pełnią funkcję obronną, chroniąc nas przed trudnymi prawdami, ale jednocześnie odcinają od autentycznego rozwoju i samopoznania (Fromm, 1956). W literaturze i sztuce często ukazuje się, jak iluzja może prowadzić do tragicznych konsekwencji. Na przykład w „Szklanej menażerii” Tennessee Williamsa, postać Laura żyje w świecie własnej iluzji, co ostatecznie prowadzi ją do emocjonalnej stagnacji i cierpienia, mimo że początkowo jej wyobrażenie o życiu jest ucieczką od bólu.

W psychologii społecznej badania wskazują, że ludzie często wolą trwać w iluzji, ponieważ jest ona mniej konfrontacyjna i bardziej komfortowa niż prawda, nawet jeśli jest ona dla nich bolesna (Festinger, 1957). To zjawisko nazywa się „kognitywnym disonansem” i opisuje napięcie, które odczuwamy, gdy nasze przekonania są sprzeczne z rzeczywistością. Iluzja więc działa jako mechanizm obronny, który może jednak prowadzić do poważniejszych konsekwencji, gdy prawda zostaje w końcu ujawniona.

Radzenie sobie z iluzjami w związku może być wyzwaniem, ale jest możliwe, jeśli podejdziesz do tego świadomie i z otwartym umysłem.

Oto kilka kroków, które mogą Ci pomóc:

Uświadom sobie swoje iluzje, zastanów się, jakie wyobrażenia masz na temat związku lub partnera, które mogą nie odzwierciedlać rzeczywistości. Często iluzje wynikają z idealizacji lub nadinterpretacji.

• Zachowaj realistyczne oczekiwania, staraj się patrzeć na partnera i relację bez przesadnego wyidealizowania. Pamiętaj, że nikt nie jest perfekcyjny, a konflikty czy trudności są naturalną częścią każdego związku.

• Komunikuj się otwarcie, rozmawiaj szczerze z partnerem o swoich uczuciach i oczekiwaniach. Uczciwa komunikacja pomaga wyjaśnić nieporozumienia i zbudować wzajemne zrozumienie.

• Praktykuj akceptację, przyjmij partnera takim, jakim jest, z jego zaletami i wadami. Akceptacja pomaga zredukować rozczarowania wynikające z iluzji.

• Pracuj nad własnym rozwojem emocjonalnym, zajmij się rozpoznawaniem własnych emocji i przekonań. Terapia lub rozmowa z psychologiem może pomóc zidentyfikować i przepracować iluzje, które mogą szkodzić relacji.

• Bądź cierpliwy i wyrozumiały, zmiana nawyków myślenia wymaga czasu. Bądź wyrozumiały dla siebie i swojego partnera podczas tego procesu.

• Unikaj idealizacji, staraj się dostrzegać zarówno dobre, jak i złe strony partnera, co pozwoli na bardziej zrównoważony obraz relacji.

Ostatniego wieczoru sentymentalizowałem i włączyłem ostatni odcinek serialu "Nikita". W tamtym momencie nie do końca rozumiałem, o co tak naprawdę chodzi w tej scenie, jakie emocje czy przesłanie twórcy miały mi przekazać. Jednak z upływem czasu i po głębszym przemyśleniu, ta scena nabrała zupełnie innego wydźwięku. Teraz dostrzegam w niej więcej głębi, symboliki i ukrytych znaczeń, które wcześniej mi umknęły. To pokazuje, jak ważne jest, aby czasami spojrzeć na coś z nowej perspektywy, bo wiele rzeczy może się zmienić w naszym odbiorze i interpretacji.

Wiele ciekawych pozycji książkowych później dało mi możliwość odpowiedzenia sobie na kilka ważnych pytań jedno te najważniejsze to:

-Czy żyje w iluzji idealnego związku? Nie, tylko to w jakim związkach byłem wcześnie powoduje że Tą relacje postrzega jako idealną doświadczam tego czego zawsze szukałem w związku.

Wiecie zdrowy związek opiera się na prawdzie, zaufaniu i wzajemnym szacunku. Pracując nad własnymi iluzjami, możesz zbudować bardziej autentyczną i satysfakcjonującą relację. Gdy żyjemy w świecie wyobrażeń, które nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości, tracimy kontakt z prawdziwym obrazem naszego partnera i sytuacji. Taka iluzja może prowadzić do rozczarowań, nieporozumień i braku zaufania, ponieważ nie opieramy się na faktach, lecz na wyidealizowanych wyobrażeniach. Z czasem, gdy iluzja pęka, pojawia się rozczarowanie i ból, które mogą zniszczyć fundamenty relacji. W przeciwieństwie do kłamstwa, które jest świadomym wprowadzaniem w błąd, iluzja często powstaje z naiwności lub chęci uniknięcia konfrontacji z trudnymi prawdami. Dlatego iluzja jest gorsza od kłamstwa, bo zatruwa relację od środka, uniemożliwiając prawdziwe zrozumienie i budowanie zaufania.

__________________________________________________

________________________________________

___________________________

Bibliografia i przykłady:

- Gottman, J. (1999). The Seven Principles for Making Marriage Work. Harmony Books.

- Fromm, E. (1941). Ucieczka od wolności. Wydawnictwo PWN.

- Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, 93(2), 119-135.

- Sienkiewicz, H. (1894). Dżungla. Gebethner i Wolff.

- Mendel, S. (1999). American Beauty. Warner Bros.

- Dali, S. (1931). The Persistence of Memory. Dzieło sztuki surrealistyczne.

- Dalí, S. (1972). The Secret Life of Salvador Dalí. New York: Dial Press.

- Festinger, L. (1957). A Theory of Cognitive Dissonance. Stanford University Press.

- Fromm, E. (1956). The Art of Being. New York: Harper & Brothers.

- Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence. Bantam Books.

Źródła internetowe:

1.https://www.psychologytoday.com/us/blog/emotional-fitness/201104/is-it-better-lie-illusion-or-fact

2.https://www.britannica.com/topic/illusion